ODTÜ’de, dokunmatik ekranlardan antibakteriyel ürünlere kadar birçok alanda kullanılabilecek gümüş nanoteller üretildi. Gümüş nanotellerin elektronik cihazlarda kullanılmasıyla esnek ve şeffaf cihazların üretimine bir adım daha yaklaşılacak.
ODTÜ Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. H. Emrah Ünalan ile aynı bölümde araştırma görevlisi olarak çalışan Şahin Coşkun, laboratuvarda gümüş nanoteller üretti.
Konuyla ilgili bilgi veren Ünalan, Türkiye’de bir ilki başardıkları projeye 2009’da TÜBİTAK’ın desteğiyle başladıklarını belirtti. Çalışmalarına ilişkin araştırma görevlisi Coşkun’un yüksek lisans tezinin ODTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü tarafından Yılın Tezi Ödülü’ne layık görüldüğünü dile getiren Ünalan, “Saygın bir bilim dergisinde yayınladığımız üretim çalışmamız uluslararası bilim camiasında büyük yankı uyandırdı” dedi.
Ünalan, nanomalzemelerle ilgili çalışmaların hız kazandığı bu dönemde, gümüş nanotelleri laboratuvarlarda çözelti bazlı yöntemlerle başarılı şekilde ürettiklerini anlattı.
“Birçok ülkede yok ama Türkiye’de üretiliyor”
“Bu hammadde dünyada birçok ülkede yok ama Türkiye’de üretiliyor” diyen Ünalan, üretim ve saflaştırma sonrasında, saç telinin yaklaşık binde biri kalınlığındaki gümüş nanotelleri bir altlık üzerine, basit sprey kaplama yöntemiyle örümcek ağına benzer bir yapıda ve ince film şeklinde kapladıklarını söyledi.
İnce filmlerin şeffaf ve esnek bir yapıda olduğunu ifade eden Ünalan, bu filmlerle çeşitli elektronik cihazları geliştirmeyi amaçladıklarını vurguladı.
Ünalan, gümüş nanotel ince filmler kullanarak, ekran sistemlerinde kullanılan ve LCD teknolojisine alternatif sunulan Işık Yayan Organik Diyotları (OLED) da üretmeyi başardıklarına vurguladı.
Pil ömürleri daha uzun
OLED’lerde LCD ekranlardaki gibi arkadan aydınlatmanın gerekmediğine dikkati çeken Ünalan, dolayısıyla OLED teknolojisini kullanan cep telefonu ve tablet bilgisayar gibi elektronik cihazların pil ömürlerinin de daha uzun olduğunu kaydetti.
Ünalan, ayrıca gümüş nanotel ince filmlerin kullanımıyla genellikle cam altlık üzerinde oluşturulan OLED’lerin plastik altlıklar üzerinde de üretilebileceğini ve elektronik cihazların esnek yapıya getirilebileceğini ifade etti.Dünyada bu türden ekranların üretiminin taşınabilir cihazlarda devrim yaratacağının konuşulduğunu aktaran Ünalan, “OLED’lerin üretiminde elektrot malzemesi kullandığımız gümüş nanotel ince filmler yeni bir malzeme. Bu teller sayesinde esnek ve şeffaf cihazlar üretilebilecek. Katlanabilir, kıvrılabilir ve bükülebilir cep telefonları, tablet bilgisayarlar, kol saatleri gibi. Bunlar hala bilim kurgu gibi gözüküyor ama gerçeğe dönüşebilir. Öyle ki dünyada bazı firmalar şu an bunun üzerinde araştırma faaliyetleri yürütüyor. Biz de Türkiye olarak bu teknolojiye bir katkıda bulunduk” diye konuştu.
“Cihazların protiplerini üretmeye çalışıyoruz”
Gümüş nanotel ince filmlerin dokunmatik ekranlarda da kulanıldığını belirten Ünalan, şöyle devam etti:”Bankamatiklerde, tablet bilgisayarlarda, cep telefonlarında ve hatta masaüstü bilgisayarda bile kullanılmaya başlanan dokunmatik ekranlar da gümüş nanotel ince filmlerle kolay ve ekonomik şekilde üretilebilir. Yerli üretim için bir fırsat yaratılabilir. Bu konuda biz cihazların protiplerini üretmeye çalışıyoruz. Tüm işler bu prototiplerle başlıyor. Bununla ilgili cihazları son ürüne çevirmek tabiki yoğun arge çalışmaları ve mühendislerle işbirliği gerektiriyor. Üretim ölçeğinin büyütülmesi gerekiyor. Dünya ile aynı anda bu teknolojiyi üretebiliriz.”
Gümüş nanoteller indiyum kalay oksite alternatif
Dokunmatik ekranlarda, LCD televizyonlarda şeffaf elektrot malzeme için genellikle kaynaklarının büyük çoğunluğu Çin’in elinde bulunan indiyum kalay oksitin kullandığını anlatan Ünalan, şöyle devam etti:
“İndiyum kalay oksit, seramik bir malzeme dolayısıyla esnek değil, geniş alanlara kaplanmasında problemler var ve oldukça pahalı. Kaynakların büyük çoğunluğu da Çin’in elinde ve hem fiyatı sürekli artıyor hem de bunu politik bir malzeme olarak kullanıyor. Dünyada bu malzemenin alternatifi için arayışlar bütün hızıyla sürüyor. Bu alternatifler arasında öne çıkan bir malzeme de gümüş nanoteller. Biz gümüş nanotel üretimimizi, düşük sıcaklıkta, zararsız kimyasallar kullanarak gerçekleştiriyoruz. İnce filmlerimizi ise basit sprey kaplama yöntemiyle boyut sınırlaması olmaksızın kaplayabiliyoruz. Bu çok büyük bir avantaj. Bunu doğru şekilde yönlendirebilirsek ülkemiz için büyük avantaj olur. Gümüş nanotelleri ayrıca fotoalgılayıcılar, antibakteriyel ürünler ve güneş gözeleri gibi alternatif alanlarda da kullanıyoruz. Bu tür cihaz ve ürünlere yönelik prototip çalışmalarımız bütün hızıyla devam ediyor.”
Kaynak: Sabah