Hassas geometri ile ayna gibi yüzeyler
Hassas işleme ile ulaşılan kalite seviyesi günümüzde tecrübeli kullanıcıları bile etkilemektedir. Çoğunlukla yakalanan kalite aşındırma, taşlama, parlatma veya lazer ışını işleme sonuçlarına eşit olarak ulaşılabilen kalitedir ve çok daha hızlı ve bu nedenle daha ekonomiktir. ETH Zürih’te bulunan aerostatik olarak yüzey kılavuzlu ultra hassas işleme merkezi ile yapılan test serileri satır satır frezeleme ile Ra > 25 nm ve yüzey frezeleme ile Ra < 3 nm devamlı yüzey kalitesine ulaşılabildiğini gösterdi. Bu seviyedeki kalite, parlatılmış yüzeylere uygundur ve yüksek-hassasiyet geometri gösterebilir. Geçmişte yüksek parlaklıkta plastik parçaların enjeksiyon kalıpları öncelikle frezelenir ve daha sonra karmaşık parlatma prosesleri uygulanırken, bugün hassas işleme prosesleri ile düzgün ve pürüzsüz yüzeyli parçaların üretimi mümkündür. Demir dışındaki metallerde bile etki çok belirgindir: örneğin lazer optiklerde kullanım için uygun olan ve geometrik olarak hassas, ayna gibi yüzeylere ulaşmak mümkündür. Sonuç, çeşitli etkilerin birleşimidir: taşlama ve parlatma sırasında konveksiteler oluşurken ya da köşeler yuvarlatılırken oluşan riskleri azaltmakta, hassas işleme esnasında uygulanan zaman alıcı prosesleri de ciddi oranda kısaltmaktadır.
Aşınmasız sıkma
Pens adaptörlü veya shrink takım tutucular gibi klasik takım tutucu sistemleri, genellikle bu kadar geniş işleme proseslerinde yetkin değildirler. Kullanıcılar, sıkma yüzlerindeki ufak yabancı malzemelerden dolayı meydana gelen taşlama izlerinden, zarar gören takımlardan, iş parçasındaki hatalı ölçümlerden ve eşmerkezlilik hatalarından sürekli yakınmaktadırlar. Bununla birlikte, Schunk Tribos poligonal sıkma teknolojisi ile Schunk’tan patentli standart versiyonlar bile 2.5 x D boyda < 0.003mm salgı ve tekrarlanabilirlik hassasiyeti ile 25,000 devir/dk’da 2.5G balans değerini yakalayabilecek özelliklere sahiptir. Tribos poligonal takım tutucular hareketli parçalara sahip olmadığından ve mekanik olarak hassas olmamaları nedeniyle bakım ve onarım gerektirmeden ve aşınmadan sıkma sağlarlar. Hatta birkaç bin sıkma uygulamasından sonra bile malzemede yıpranma görülmez. Aynı zamanda, mükemmel titreşim söndürme imkanı sunarlar. Hidrolik takım tutucuyla takım değiştirme birkaç saniye içerisinde minimal temizleme ile yapılır ve stabil proses sağlanır. Türüne bağlı olarak, h6 kalitesindeki bütün takım şaftları ile uyumlu takım tutucular, 205,000 rpm devire kadar test edilmektedirler. Hatta 1 mm’den başlayan çok küçük çaptaki takımlar bile proses stabilitesini sağlayarak sıkılabilir ve değiştirilebilirler.
Mikro kalıpçılık, optik sanayi, medikal teknoloji, metal para, saat ve mücevherat piyasalarından gelen yüksek talebe bağlı olarak; Schunk son zamanlarda standart ürün hattını, ultra hassas balanslı Schunk Tribos poligonal takım tutucularını da içerecek şekilde genişletmiştir. 60,000 devir/dk’da G0.3 balans değeri ile sıkma çapları 0.5 mm ile başlayan HSK-E 25, HSK-E 32, ve HSK-F 32 arayüzlü TRIBOS-Mini ve TRIBOS-RM serileri de stoklardadır. Ultra hassas takım tutucular stabilite ve yüzey kalitesi ile ilgili olarak en fazla titizlik gerektiren işlerde, uygulama için üstün özellikler sunmaktadırlar. Mikro işlemede konvansiyonel olarak balansı alınmış takım tutucular ile karşılaştırıldığında takım ömrü de ayrıca iyileştirilmiştir.
Hacimsel işlemede takım izlerinin azaltılması
Takım tutucuların hacimsel işlemede yüzey kalitesi üzerinde önemli etkisi olduğu tezi Karlsruhe’deki Wbk Enstitüsü Üretim Teknolojisinde Prof. Dr.-Ing. Jürgen Fleischer gözetimi altında yürütülen ve 2014 yılında sunulan bir çalışma ile doğrulanmıştır. Birçok takım tutucu çeşitli makinalarda yapılan frezeleme operasyonlarında test edilmiştir. Schunk yüksek performans hidrolik takım tutucu Tendo E-compact ile shrink tutuculara göre %300’e kadar daha uzun takım ömrüne ulaşılabildiği görülmüştür. Özellikle önemli olan; sadece bir istisnai durum haricinde Schunk Tendo E-compact hidrolik takım tutucu, shrink takım tutuculardan herzaman daha iyi yüzey kalitesi sağlamıştır. Kanalların derinliği arttıkça, takım izlerinin etkisi daha da artmıştır. Hidrolik genleşme teknolojisinin sönümleme özellikleri, daha iyi yüzey kalitesinde olduğu gibi daha uzun takım ömrü ile sonuçlanır. Benzer yüzey kalitesinde bile daha yüksek kesme ve ilerleme değerlerine ulaşmak mümkündür.
5-eksenli işleme için iki kat daha etkili
Yüksek hassasiyetli 5-eksenli işleme için Schunk Tendo E-compact hidrolik takım tutucular ile Schunk uzatmaları daha etkili sıkma üniteleri üretmek üzere bir araya getirilebilmektedirler. Minimal etkileşen yüzeyler durumunda hidrolik takım tutucular işleme boyunca oluşan titreşimleri sönümlemek için uzatmalara sağlam bir destek sağlamaktadırlar. Salgı hassasiyeti ve titreşim sönümleme özelliği birleşimi kesici takımı korur, takım ömrünü uzatır ve muhteşem iş parçası yüzeyi sağlar. Klasik takım değiştirme için, Tendo hidrolik takım tutucular sadece konvansiyonel Allen anahtarı gerektirir. Tribos SVL için ise basit, manuel olarak çalıştırılan sıkma aparatı yeterlidir. Tüm sıkma işlemi birkaç saniye içerisinde tamamlanmaktadır. Her iki sıkma aleti de hem bakım gerektirmez hem de kirlilikten etkilenmezler.
Kaynak: makinatek online dergisi
